Borsa, ticarete konu menkul kıymetler, emtia, döviz, vadeli işlemler ve opsiyon sözleşmelerinin bellirlenmiş kurallara göre satıldığı ve satın alındığı organize bir pazar. Örneğin menkul kıymetler (değerli taşınırlar) ile (örnek olarak hisse senetleri, borçlar) dövizler, belli mallar (ör. Metaller ve diğer hammaddeler) veya türev hesaplamalar ile alınıp satılabilir. Borsa arz-talep şeklinde – komisyoncunun aracılık yapmasıyla – piyasa koşulları ile birlikte işler ve fiyatların (kurların) resmi olarak belirlenmesiyle dengelenir. Alınıp satılan malların fiyatlarının ya da kurların belirlenmesi arz ve talebe göre düzenlenir. Borsaların kendine özgü kuralları ve standartları vardır.
Hisse senedi, bono ve tahviller genellikle menkul kıymetler borsalarının içerisinde ticareti yapılageldiği halde, döviz ticareti için döviz borsaları (foreign exchange market) veya mal ticareti için emtia borsaları (commodity exchange) vardır.
Ana trendin yönü yükselme ise “boğa eğilimi” , düşüş ise “ayı eğilimi” denir. Ayılar düşerken alım yapar, yükselişte uykuda bekler. Boğalar ise yükselirken saldırır, alım yaparlar.
Borsa Türleri
Malların, her şeyden önce ithal ve tarımsal ürünlerin ticaretine yönelik ticari mal borsaları ilk borsa türleridir. Daha sonradan paslanmayan değerli maden ya da kahve gibi belli ürünlerin ticaretinde uzmanlaşmış uzman ürün borsaları ve özel borsalar ortaya çıkmıştır.
Futures mal işlemlerin tasfiye edildiği ve türevlerle işleme konulduğu futures borsalar ya da mala yönelik futures borsalar.
Hisselerle ve sabit faizli değerli kâğıtlarla yapılan ticaret için değerli kâğıtlar borsaları ya da hisse senetleri borsaları (borsa tanımı sık sık borsaların bu özel biçimi olarak kullanılır).
Yabancı paraların ticareti için döviz piyasaları
Borsaya benzer organize piyasalar mevcuttur, örneğin ulaşım ve sigorta alanı için hizmet borsaları, somut olarak örneğin gemicilik borsası.
Borsa Biçimleri
Borsanın klasik biçimi Mevcut Borsalardır (Präsenzbörse) (ya da Parketthandel’dir). Komisyoncular orada şahsen bir araya gelirler ve görüşme yoluyla iş bağlarlar. Bu ya bireysel ticarette ya da müşterilerin vekâletinde ortaya çıkar. XETRA ticaret platformunda olduğu gibi bilgisayardan yürütülen borsalarda bilgisayar destekli ticaret sistemi komisyoncu işlevini üstlenir. Burada veriler bilgisayar maskeleri üzerinden yapılır, bilgisayar sistemi ticareti tasfiye eder ve kurları hesaplar (örn. günlük ortalamaları). Ödeneğin ana payı günlük dünya genelinde komisyoncuların kısmen kendilerinin ekran başında oturdukları bilgisayar destekli borsalar üzerinden tasfiye edilir.
Borsa biçimlerinin tanımı genelde işlem gören nesneler yardımıyla gerçekleştirilir:
Kıymetli kâğıtlar (kıymetli kâğıt borsaları)
Ticari mallar, ürünler ve hammaddeler
Dövizler
Hizmetler
Türevler
Elektriksel akım (Akım borsaları – futures borsasının özel bir türü)
CO2 ve diğer emisyonlar
Teslimat ve ödemenin tasfiyesi için piyasa katılımcıları arasında kısmen yasalarla derlenmemiş (kural bağlı) yabancı tahvillerin ödenmesi vadesinden oluşur.