SILLANPÂÂ, Frans Eemil (1888-1964) Finlandiyalı yazar. Ülkesinde Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ilk sanatçıdır.
16 Eylül 1888’de Hâmeenkyrö’de doğdu, 3 Haziran 1964’te Helsinki’de öldü. Köylü bir ailenin oğluydu. Helsinki’de doğabilimleri alanında yükseköğrenim gördüğü sırada, içinde Sibelius’un da bulunduğu bir sanatçı ve edebiyatçı çevresinin etkisiyle edebiyata ilgi duydu. 1913’te öğrenimini bırakarak doğduğu yere döndü ve yazmaya başladı. 1915’ten başlayarak öyküleri dergilerde yayımlandı. 1924-1927 arasında Porvoo kentinde bir yayınevinde çalıştı. Romanlarıyla uluslararası düzeyde tanındı. 1936’da Finlandiya hükümetince kendisine fahri doktorluk unvanı verildi. 1939’da da Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı.
1916’da yayımlanan ilk romanı Elama ja aurinko (“Yaşam ve Güneş”), bir yaz mevsiminde iki gencin yaşadığı aşkın öyküsüdür. Ama asıl anlattığı Sillanpââ’ nın hemen hemen tüm yapıtlarının asıl merkezi olan doğadır. Ona göre insanlar, yalnızca doğanın bir parçası olarak önemlidir. İlk döneminin en önemli yapıtlarından biri olan Hurskas kurjuus (Mukaddes Sefalet) adlı romanında, 1918’deki iç savaşın yoksul bir çiftçi üzerindeki etkilerini ele alır. Kentli bir gençle köylü bir hizmetçfkızın aşkını anlatan Hiltu jaRagnar (“Miltu ve Ragnar”) adlı kısa romanında, Maeterlinck’e özgü Gizemcilik (Mistizm) ve Doğalcılık (Naturalizm) etkileri görülür. Çeşitli dillere çevrilen ve en çok tanınan romanı Nuorena nukkunut, bir köylü ailesinin öyküsüdür. 1934 tarihli Ihmiset suvi-yössd (“Yaz Gecesinde insanlar”) ise, şiirsel anlatımıyla en özgün yapıtı olarak değerlendirilmiştir. Sillanpââ, 1950’lerde anılarım da yayımlamıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Roman: Elama ja aurinko, 1916, (“Yaşam ve Güneş”); Hurskas kurjuus, 1919, (Mukaddes Sefalet); Hiltu ja Ragnar, 1923, (“Hiltu ve Ragnar”); Nuorena nukkunut, 1931; Miehen tie, 1932, (“insanın Yolu”); Ihmiset suviyössd, 1934, (“Yaz Gecesinde İnsanlar”); Elokuu, 1941, (“Hasat Ayı”). Öykü: Töllinmdki, 1925. Anı:Poıka eli Eldmdânsd, 1953; Pdivd korkeimmilla-an, 1956.
• KAYNAKLAR: R.Koskimies, Sillanpad, 1948; E.J.H. Linkomies, Sillanpad, 1948; T.Vaaskivi, Frans Eemil Sillanpad, 1937.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi